Przez pewien okres Ajurwedę pojmowano jako ścieżkę dążenia do równowagi, która dla wielu wydawała się być stanem doskonałym. Taki sposób interpretacji prowadzi do syndromu „ajurwedyjnego wypalenia”: stajemy się niewolnikami ideału, zamiast doświadczać dobrostanu. W rezultacie Ajurweda bywa traktowana jako kolejny „projekt doskonałości”, wymagający ogromnego nakładu pracy, a nierzadko prowadzący do przemęczenia i frustracji.
Fakt jest taki, że żadna istota żywa nie jest w stanie osiągnąć stanu równowagi w ujęciu „statycznym”. Możemy tę równowagę łapać, możemy się do niej zbliżać (lub mniej bądź bardziej się od niej oddalać).
Czy osiągnięcie równowagi jest możliwe?
Ajurwedyjska koncepcja dosz ilustruje ową zmienność. Słowo „dosza„, dosłownie oznacza defekt lub wadę, coś co ma naturę permanentnego zaburzania się. Według Ajurwedy, jesteśmy w nieustającym przepływie, mamy w sobie „dosze”… nierównowaga jest zatem wpisana w nasze doświadczenie, jest podstawą kreacji, napędza ją.
Stan „równowagi” lub „nierównowagi” ulega naturalnym wahaniom w zależności od pory roku, etapu życia, emocji, itd. Mamy zatem częściowy wpływ na obecny stan rzeczy (dieta, styl życia)… w dużej mierze jest on jednak uzależniony od czynników zewnętrznych (zjawiska pogodowe, zanieczyszczenia, środowisko, woda którą pijemy). I tak o to, zmiana pór roku, na pewnych etapach, kreuje nierównowagę związaną z przejściami. Na pograniczu wiosny i jesieni doświadczamy „spadku formy”, często czujemy się gorzej. Ciało w naturalny sposób szuka balansu, dostosowując się do nowych jakości.
Jak odzyskać równowagę?
Zamiast uporczywie dążyć do „stanu idealnego”:
- Świadomie reaguj na zmiany i potrzeby organizmu poprzez dietę, rytuały i ciałoczułe praktyki, terapię i styl życia. Dzięki świadomości ciała rozpoznasz, co się w Tobie zmienia i jak na to odpowiedzieć.
- Rozwijaj rezyliencję (swoją zdolność do adaptacji i rozwoju pomimo trudnych sytuacji, stresu i przeciwności). To pozwoli Ci na lepsze radzenie sobie ze zmianami i wyzwaniami życia.
Z perspektywy Ajurwedy nie chodzi więc o dążenie do równowagi w sposób bezkompromisowy, ale o świadome reagowanie na zmiany i potrzeby organizmu. W miejsce przymusu osiągania doskonałości, która mija się z pierwotnym duchem starożytnej nauki, należałoby wprowadzić narrację opartą na elastyczności i realnych potrzebach człowieka, a zatem, pojawia się konieczność redefinicji współczesnego pojęcia „równowagi” jako procesu, a nie celu absolutnego.
Ajurweda jest przede wszystkim ścieżką samopoznania. Poprzez koncepcję dosz, pozwala nam zrozumieć siebie z różnych perspektyw. Gdy wiesz kim jesteś, możesz wybrać rzeczy, które Tobie służą. Wiedza na temat własnego Prakriti i Vikriti, pozwala nam dokonywać wyborów, które mogą nas do „równowagi” zbliżyć. ♡
Twoja baba od Ajurwedy,
Ewelina